Eğitimde Eşitlik

Türkiye’den Likya Eğitim Danışmanlık ve Senin Geleceğin Yurtdışı Eğitim Danışmanlık şirketlerinin Finlandiya’dan Koulu Education Group işbirliği ile düzenlendiği K12 Innovation Camp  çerçevesinde 9-11 Aralık arasında Finlandiya’nın Joensuu şehrinde “Finlandiya Eğitim Sistemi” hakkında ayrıntılı olarak gözlemlerde bulundum.Bu keyifli ve öğretici geziyi düzenleyen şirketlere teşekkürlerimi sunuyorum.

Gelelim Finlandiya Eğitim sistemine; gitmeden önce blogda bir takım bilgileri paylaşmıştım şunu söylemeliyim ki o ütopik görünenlerin bir çoğu doğru.

Daha birçok başlıkta Finlandiya hakkında gözlemlerimi paylaşacağım ama ilk olarak; beni en çok etkileyen ve yazının başlığını da atmama neden olan “Eşitlik” kavramına değinmek istiyorum.

Eşitlik farklı alanlarda ele alabiliriz;

1.Okulların çoğunun devlet okulu olması 

2007 yılında yapılan sayıma göre toplam 3450 okulun sadece 27 tanesi özel okul, geri kalanlar devlet okulu. Özel okul derken de bizdeki gibi düşünmeyin. Özel okullar belirli bir amaç ya da oradaki belirli bir toplum için açılmış okullar.Örneğin Musevi okulu,Türk okulu…vb.

Burada elbette ülkenin nüfusunun sadece 5,5 milyon olmasının verdiği bir güzellik de yok değil. Devlet neredeyse 338,424 km²  yüzölçümündeki ülkenin her yerine eşit eğitim sağlayabiliyor.

2.Özel Eğitim sınıfları

Her okulun sınıflarının neredeyse %10’unu Özel Eğitim sınıfları oluşturuyor. Peki bu Özel Eğitim sınıfları ne anlama geliyor? Şimdiden söylemeliyim ki ilk aklınıza gelen tamamen özel eğitime muhtaç öğrencilerden oluşan bir sınıf değil bahsedilen. Burada çok güzel bir eşitlik kavramı var. Zaten bizlere orada ayrıntılı ve keyifli sunum yapan okul müdürü Dr. Jyrki Huusko ‘nun da dediği gibi:

” Finlandiya’nın PISA başarısının altında özel eğitim sınıfları vardır. ”

Daha fazla uzatmadan Özel Eğitim sınıflarını anlatayım. Bir okulda 5 tane özel eğitim sınıfı varsa 5 tane de özel eğitim öğretmeni var ve bu öğretmenler sadece özel eğitime muhtaç öğrenciler hakkında değil, ayrıca o öğrencilerin ihtiyacı olan bütün dersler hakkında da eğitim almış insanlar. Sistemin nasıl işlediğini örnekle anlatmaya çalışayım;

Örneğin 6. sınıf öğrencilerinizden Ahmet matematik dersinde bir konuda geri kaldığını hissettiniz. Hemen bu eksikliği okul müdürüne bildiriyorsunuz, okul müdürü de ilgili özel öğretim öğretmeni Filiz Hanım’a bildiriyor. Bundan sonrasında Filiz Hanımla Ahmet birlikte haftanın belirli zamanlarında ders planlıyorlar. Ahmet o konuda istenilen seviyeye gelene kadar birlikte çalışıyorlar sonra hazır olup arkadaşlarıyla aynı seviyeye geldiğinde ise Ahmet sınıfındaki derslere devam ediyor ve Filiz Hanım’la dersi bırakıyor.

“Eee bu ne şimdi bizdeki etüt öğretmeni kavramından ne farkı var ki?” gibi sorular soruyor olabilirsiniz. İşte burada direk aklıma Walter Barbee’nin şu sözü geliyor:

“If you’ve told a child a thousand times and he still doesn’t understand, then it is not the child who is a slow learner.”

Bir çocuğa sürekli aynı şekilde anlattığınız halde çocuk hala anlamıyorsa burada yavaş öğrenen çocuk değildir gibi bir şey söylüyor. İşte bizdeki sistemde tam olarak böyle işliyor. Çocuk anlamıyor biz çocuğa aynı konuyu tekrar “aynı” şekilde anlatıyoruz, anlamıyor etüt öğretmeni de “aynı” şekilde anlatıyor yetmiyor özel ders alıyor o da “aynı” şekilde anlatıyor. Sonrada kendine güvenmeyen, kendini yetersiz hisseden bireyler ortaya çıkıyor.

İşte Finlandiya Eğitim Sisteminde Özel eğitim öğretmeni bunun tam tersini yapıyor. Zaten özel eğitimde uzman olan bu öğretmenler önce öğrencinin neden anlamadığını analiz ediyor,öğrencinin eksik kaldığı o konuyu nasıl daha iyi anlayabileceğini tahlil edip ona göre yine konuyu kendisi anlatıyor.Çocuğa,ailesine ve sınıf öğretmenine geri bildirim veriyor. Ve çocuk sınıfına döndüğünde hiçbir konuda geri olmuyor.

Tabi günlük ders saatleri gayet kısa olan öğrenci bu ek dersleri okul dışı zamanda yaptığı için de diğer derslerinde de geri kalmıyor.

3.Hospital School

Evet adından da anlaşılabileceği gibi burası bir hastane okulu. Bizde de bazı hastanelerde bulunan bu kavram depresyon,anoreksiya tedavisi gören veya daha ağır kanser gibi hastalıkların tedavisini gören öğrencilerin derslerinden geri kalmamaları için hastanede farklı bir bölümde oluşturulmuş bu okullar; öğrencilerin yaşıtlarından geri kalmamasını sağlıyor.

Finlandiya Eğitim sistemiyle ilgili daha söylenecek çok şey var bugünkü yazım eşitlik üzerineydi. Şimdi sizlere sorum şu:

Sizin bütün öğrencileriniz eşit mi?